Grafik tasarımda geleneksel renk kuralları oldukça katıdır. Aslında çoğumuz onları sindirmiş durumdayız ve bu kuralları izlerken de bilinçli bir şekilde farkına varmıyoruz.
Genellikle bu kurallar yalınlık talep ederler. Kabul gören hakim kurala göre ikiden fazla renk kullanmamak caizdir (siyah ve beyaz hariç çünkü onlar renk değil tondur) ve başı çeken Coca - Cola ve Starbucks gibi başarılı markaların logolarındaki gibi rengi tek renge kadar sadeleştirmek gitgide büyüyen bir eğilim haline gelmiştir.
Bunun için iyi bir sebep de yok değildir hani... Kuşku yoktur ki sade olan, çıktı almak gerektiğinde çok rengin masrafı artırması ve değişken sonuçları vermesi bakımından neredeyse her zaman daha verimli olmuştur.
Yine de bazı durumlarda kurallar, yıkılması gereken birer duvardır. Bu yazı, büyük başarıya giden yolda renk kurallarını yıkan tasarımın bir kaç örneğini ele alacaktır. Ama önce, renk kuramlarını tam bir biçimde özetlemek yardımcı olacaktır.
Renk Kuramı
Derinlemesine işlenen bir renk kuramı kursunda, Smashing magazine.com daki bu yazıların(https://www.smashingmagazine.com/2010/02/color-theory-for-designer-part-3-creating-your-own-color-palettes/),(https://blog.99cluster.com/blog/tips/the-7-step-guide-to-understanding-color-theory/) okunmasını öneriyoruz. Burada yazacak olanlar onlara göre daha üstünkörü işlenecek konulardır.
Yukarda gördüğünüz, skala olarak da bilinen ve ana renklerin (kırmızı, sarı ve mavi) nasıl ikincil ve üçüncül renkler oluşturacağını gösteren bir araç olan çarktır. İşte buradan hafif renkleri (beyaz ekleyerek), tonları (gri ekleyerek) ve koyulukları (siyah ekleyerek) yapabilirsiniz.
Tasarımcılar bu çerçeveyi göz ününde tutarak uyumlu ve hoş olarak nitelendirilen bu renk şemasının sayısını belirlemişlerdir. İşte en beğenilenlerinden altısı:
Tek Renkli (Monochrome): Tek skala, farklı açıklar, ortalar ve koyular.
Benzeşik (Analogous): Bir renk bağında birbiri ardına üçlü skala; artı onların açıkları, ortaları ve koyuları.
Tamamlayıcı (Complementary): Renk çarkında karşılıklı, zıt iki renk, artı açıklar, ortalar ve koyular.
Kopuk Tamamlayıcı: Tamamlayıcı renkler gibi ancak ana skalanın karşısında iki tamamlayıcı renk kullanıyor.
Üçlü (Triadic): Renkler skalada eşit boşluklu biçimde durmaktadır. (Artı açıklar, ortalar ve koyular)
Çift Tamamlayıcılı (Double complementary - tetradic): Skaladaki karşılıklı iki çift renk. (açıklar, ortalar ve koyular dahil veya değil)
Bu arada Açıklar, Ortalar ve Koyular dediğim şeyi açıklamak istiyorum.
Eğer açıklar, ortalar ve koyular geleneksel tarzda kullanılmıyorsa bu şemaların bazıları uyumsuz birleşimler üretir, genel olarak da görsel açıdan memnuniyetsizlik verici olarak görülürler. Örneğin, burada kendisi ve karşıt renkleri de dahil olmak üzere her birinin kendi çift renklerini kullandığı dörtlüklü bir şema var: (Turuncu ve Yeşil - Mor ve Sarı).
Kuralları Yıkmak
Ne demiştik, "Uyumsuz renkler" kaçınılması gereken bir hastalıktır.. öyle mi? Efsanevi tasarımcı Milton Glaser Bob Dylan'ın saç hatlarının derin karanlıkta gerçekleşen bir renk patlaması gibi göründüğü şu meşhur afişini tasarladığında (aslında kitap kapağı niyetiyle başlamıştı) böyle düşünmüyordu.
Roman Mars'ın "Neden şehir bayrakları dikkatinizi hiç çekmeyen en beter tasarım ögeleridir." konulu Ted konuşmasında da değindiği gibi bayraklar da diğer bir kural karşıtı, başarılı tasarım nesneleridir. Gerçekten de grafik tasarım standartları tarafından çoğu bayraklar aşkın renk kullanımı, sık sık bağırması ve çarpık durması açısından toplu hüsran olarak nitelendirilirler. Yine de bir şekilde Güney Afrika Cumhuriyeti ve Maryland bayraklarında olduğu gibi işi beceren bazı türler de yok değildir.
Güney Afrika Cumhuriyeti Bayrağı
Maryland Bayrağı
Modada ve iç mimaride çokça anılan bir başka geleneksel kural ise siyah ve maviyi bir arada tutmamaktır.
Amma ve lakin Elle Dekorasyon dergisi bize gösterdi ki demek bu yapılabiliyormuş.
Çoğu tasarımcı siyah ve maviden uzak durmaktadır ama bizim bu kuralı yıkmamız için küçük de olsa bir neden var. Sıradaki tasarım "Tracks: People in Motion " bize bunu kanıtladı.
Sonuç olarak, "bir logo ikiden fazla renk almamalıdır." adındaki bu ana kural üzerine iyice düşünelim. Bu muhtemelen bugünkü minimalist odaklı tasarım kültürünün en köklü kuralıdır. Kuşkusuz bir markayı belirgin bir renk ile ilişkilendirmek doğrudur: Nitekim Coca Cola'nın kırmızında, Starbucks'ın yeşilinde bu çevik markalaşma hareketini görebilirsiniz. Ancak öte yandan, bir Google'ınkinde olduğu gibi dünyanın en akılda kalıcı logolarından bazılarında ihtiyaç duyulandan fazla rengi eklemeye güçlü bir şekilde ihtiyaç duyuyoruz. Bunu yapan ilk markalardan biri de, renk programlamalarının kalitesini vurgulayarak televizyonculuğun ilk günlerinde kendine bir isim yapmanın yollarını arayan NBC'idi. Gerçi şimdi tasarımı yarım asır önceki haline göre çok başarılı biçimde sadeleştirildi fakat dikkat edecek olursanız altı adet rengin tamamının buna rağmen hala olduğunu görürsünüz.
NBC Eski Logo
