Genis Carreras adlı bir grafik tasarımcı felsefi akımları minimalist tasarımlar ile anlatmış. Herbiri uğruna sayfalarca kitap yazılmış felsefi akımların özlerini minimal afiş tasarımları içerisinde, çoğunlukla tek renkte özetlemeyi başarmış.
Bazen bir nokta, bazen birkaç nokta, bazen de bir üçgen ile o felsefi akımın dünya görüşünü, fikir hudutlarını özetlemek büyük başarı ve duru bir zeka ister. Hem bu minimal afiş tasarımı örneklerine hem de simgeledikleri felsefi akımların düşüncelerine bir göz atalım.
Relativizm
Gelende Türkçede rölativizm olarak kullanılır. Evrensel boyutta geçerliliğe sahip bir gerçeğin olmadığını iddia eden felsefi akımdır. Görelilik olarak Türkçede bahsedilir. Her gerçeğin sana göresi ve bana göresi olduğu için dünyada, dünya nüfusu kadar gerçek tanımı olduğunu iddia eder.Afiş tasarımında noktanın yerinin bir sanrı gibi belirsizliği, kişiden kişiye değişme fikrini harika şekilde özetlemiş.
Nihilizm
Hiççilik manasındaki bu kelime bilgiyi, gerçek bilgiye ulaşması muhtemel tüm yol ve imkanları reddeder. Tanrı, özgür irade ve bilgi nihilistler için temelsiz ve anlamsızdır. Her şeyin anlamsız ve değersiz olduğunu iddia eder. Nasıl bir bulantı hali bu.
Anlam ve gerçeği yok sayan, baştan reddeden bu felsefi akımın afişinde de kocaman bir "X" işareti var. Reddediyor.
Düalizm
Varoluşun en az iki temel karşıtlığa kadar indirgenebileceğini savunan felsefi akımdır. Düalizm için her şey karşılıklı zıtlıklar üzerine inşa edilmiştir. Aydınlık ve karanlık, iyilik ve kötülük, yaratan ve yaratılan gibi. Bu felsefi akımın köklerini uzak doğunun kadim düşüncelerine kadar götürebiliriz. Çin’deki ying ve yang inancı gibi.
Afiş tasarımında da iki farklı renkte noktanın birleşim noktalarından doğan farklı bir renk ile tasvir edilmiş bu akım. İki ters rengin, iki karşıtlığın varlığı, üçüncü rengin varlığının tek imkanı olarak tasvir edilmiş.
Varoluşçuluk
19. yüzyıl sonlarında, hakim olan sistematik felsefe öğretisine karşı bir tepki olarak başlamış bu felsefi akım, düşünceden önce bireyi önceler. Birey sadece düşünen ve felsefi bilgi ile uğraşan ya da ona konu olan bir şey değildir. Birey yaşar ve hayatı tecrübe eder. Bilgiyi kendi tecrübelerinden çıkarır ve bu bilgi ile hayatı ve varlığı anlamlandırır. Gerçek bizzat birey tarafından deneyimlenerek üretilir ve/veya yorumlanır.
Afiş içerisinde değişik iki nokta ile oluşturulan kalp şekline dikkat edin. Diğer tüm afişlerde gerçeği bir nokta ile tasvir eden tasarımcı, burada iki noktayı, yani felsefi açıdan gerçeği bireyi temsil eden kalp şekline sokarak bu felsefi akımı özetlemiş.
Düşünceye ve felsefi gerçekliğe bakışta durduğu nokta kesinlik olan felsefi akım. Dün fikirlerin ve görüşlerin ya kesinlikle doğru ya da kesinlikle yanlış olmasını kabul eden düşünce şekli.
Yukardaki afişte bembeyaz bir fonda siyah net bir nokta var. İşte saltçılık bu demek.
Pozitivizm
Gerçek bilginin sadece bilimsel yollarla elde edilebileceğini savunan felsefi görüş. Bu felsefe akımı içerisin metafizik ve tanrı gibi kavramların yeri yokrut. Bilimsel bir çalışma ve gözlem sonucunda elde edilen bilgiler dışındaki dünya yok hükmündedir.
Hümanizm
Sanılanın aksine bir duygu ve tavır durumu ifade etmez hümanizm. Bir felsefi akımdır. İnsana odaklıdır. İnsanı gerçeği ölçmek için bir örnek ağırlık olarak kullanır. Bir fiil ya da kavram bizzat insan odaklı düşülülerek değerlendirir. Bir bakıma tersi "Tanrı Odakllılk"tır. Hümanizm seküler bir dünya görüşü ile insanı Tanrı dahil, tüm otoriter karşısında özgürleştirmeye hedefleyen bir düşünce sistemidir.
Afişlerde bilgiyi ifade eden o nokta bu afişte bir insan gövdesi üzerinde duruyor. Bilgi insan ile ölçülerek, insan üzerinden kıymetleniyor.
Deneycilik olarak dilimizde kullanılan bu deyim bütün bilginin deneyimler sonucunda elde edildiğini savunur. Bu felsefi akıma göre insan doğuştan herhangi bir bilgiye sahip değildir. İnsan zihni için meşhur "Boş Levha" benzetmesi bu felsefi akım tarafından yapılmıştır.
Afişte doğru bilgiyi temsil eden o yuvarlak gözlemi temsil eden göz çizimlerinin içerisinde. "Gözümün gördüğüne inanırım" dien bu felsefi akımı tasvir için harika bir yöntem.
Hazcılık
İnsan davranışlarının sonucu olarak en büyük ödülün haz olduğunu iddia eden düşünce. Hazcılık olarak dilimizde kullanılır. Bu felsefi akıma göre; haz mutlak iyidir ve insan davranışları haz odaklı olarak planlanmalıdır.
Afiş hakkında yorumu size bırakıyorum.
Solipsizm
Sadece zihinsel sürecin kesin olduğunu, tüm varlığın bu zihinsel süreçten doğduğunu, zihnin çeşitli yansımaları olduğunu söyleyen felsefi akım. Bu felsefeye göre zihin asla bilinemez.
Afişte bilgiyi temsil eden yuvarlak renk içerisinde bilginin kökü olan zihin ise renksizdir. Zihin bilgiye sahiptir, bilgi zihnin yansımalarıdır ama zihin bilinemez.
Bütüncülük
Bütünün parçalarından daha fazlasını ifade ettiğini savunan felsefi düşüncedir. Bütünü parçalamak ile parçaların bütün ile olan bağını kaybedersiniz. Parçalar bütünü oluşturabilir ama bütün bu parçalardan daha fazlasıdır. Sistem bütün olarak ele alınmalıdır der.
Her şeyi bütün olarak ele almayı, parçalamamayı öğreten bu felsefi akımın afişi de neredeyse sığmayacakmış.
Otoriterizm
Otorite yanlısı olmak. Kelimenin Türkçe bir karşılığı yok aslında. Böyle olabilir. Sistemin güçlü bir lüder tarafından yönetilmesi halinde en verimli halini alacağını savunan öğreti.
Afişte en üstten alta doğru genişleyen bir yetkilendirme görünüyor.
Determinizm
Her şeyin belirli yasalar, örneğin fizik kanunları çevçesinde gerçekleştiğini savunan felsefi akımdır. Olaylar sebepler ve sonuçlar çevçevesinde incelenip ön görülebilirler. Bu sebepler dışına çıkılamaz.
Afişteki gibi; domino taşları bir sebep sonuç dizgisi içerisinde birbirlerini yıkarlar.
